Thuật ngữ và định nghĩa của an toàn cháy

Hệ thống HSE - ISO 45001, Phòng cháy chữa cháy, Tin Tức

Thuật ngữ và định nghĩa của an toàn cháy được quy định tại tiêu chuẩn quốc gia TCVN 5303:1990 An toàn cháy – Thuật ngữ và Định nghĩa

Tiêu chuẩn này qui định các thuật ngữ và định nghĩa của những khái niệm về an toàn cháy; thống nhất áp dụng trong nghiên cứu, giảng dạy, sản xuất và đời sống thuộc lĩnh vực phòng cháy chữa cháy và các lĩnh vực chuyên môn khác liên quan;

Thuật ngữ và định nghĩa của an toàn cháy

Thuật ngữ	Định nghĩa
1	2
Khái niệm chung
Hệ thống phòng cháy Fire prevention system	Tổng hợp tất cả các yêu cầu, các biện pháp, các phương tiện và các phương pháp nhằm loại trừ khả năng phát sinh đám cháy
Hệ thống chống cháy Fire protection	Tổng hợp tất cả các yêu cầu, các biện pháp, các phương tiện và các phương pháp nhằm ngăn ngừa cháy, hạn chế lan truyền, đảm bảo dập tắt đám cháy, ngăn chặn các yếu tố nguy hiểm và có hại đối với người, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về tài sản
An toàn cháy Fire	Tình trạng hoặc tính chất của các sản phẩm, các phương pháp, phương tiện sản xuất và các khu vực đảm bảo loại trừ được khả năng phát sinh cháy và hạn chế được hậu quả khi cháy xẩy ra nhờ các biện pháp tổ chức, các giải pháp kĩ thuật và công nghệ
Nguy cơ cháy Threat of fire	Tình trạng đặc trưng bởi khả năng trực tiếp phát sinh cháy
Nguy hiểm cháy Fire hazard	Khả năng phát sinh và phát triển đám cháy có sẵn trong vật chất, trong tình trạng môi trường hoặc trong quá trình nào đó
Sự thoát nạn Evacuation	Sự sơ tán người từ vùng nguy hiểm cháy theo các lối thoát ra vùng an toàn
kế hoạch thoát nạn Evacuation plan	Văn bản chỉ dẫn lối, cửa thoát nạn và qui định cách ứng xử của mọi người, nhiệm vụ của những người có trách nhiệm khi tổ chức thoát nạn khỏi đám cháy
Chất chống cháy Fire protection	Chất làm cho chất cháy khó bị đốt cháy hoặc làm giảm tính cháy của chúng bằng cách bao phủ, ngâm tẩm hoặc gây phản ứng hoá học
Các chỉ số kĩ thuật an toàn
Các chỉ số nguy hiểm cháy Indexes of fire hazad	Các giá trị định lượng đặc trưng cho sự nguy hiểm cháy được xác định khi thử nghiệm chuẩn
Nhiệt độ bùng cháy Flashing temperature	Nhiệt độ thấp nhất của chất cháy, ở nhiệt độ đó lượng hơi, khi bốc lên trên bề mặt của nó tạo với không khí hỗ hợp khi có nguồn gây cháy tác động sẽ bùng lửa nhưng lại tắt ngay
Nhiệt độ bốc cháy Inflammation temperature	Nhiệt độ thấp nhất của chất cháy, ở nhiệt độ đó khi có nguồn gây cháy tác động chát cháy sẽ bốc cháy có ngọn lửa và tiếp tục cháy sau khi không còn nguồn gây cháy
Nhiệt độ tự bốc cháy Self – inflammation	Nhiệt độ thấp nhất của chất cháy, ở nhiệt độ đó tốc độ phản ứng toả nhiệt tăng mạnh dẫn tới sự bốc cháy có ngọn lửa
Nhiệt độ tự nung nóng Self – baked temperature	Nhiệt độ thấp nhất của chất cháy, ở nhiệt độ đó bắt đầu quá trình tự nung nóng
Giới hạn nồng độ bốc cháy Limited concentration of inflammation	Giới hạn dưới hoặc giới hạn trên của chất cháy (hơi, khí, bụi cháy) trong hỗn hợp của nó với chất ôxi hoá có thể bốc cháy khi có tác động của nguồn gây cháy
Giới hạn nhiệt độ bốc cháy Limited temperature of inflammation	Giới hạn dưới hoặc giới hạn trên của nhiệt độ chất cháy tương ứng với giới hạn dưới hoặc giới hạn trên của nồng độ bốc cháy
Giới hạn ôxi Oxygen limit	Nồng độ ôxi trong hỗn hợp chất cháy, chất trơ và ôxi, khi thấp hơn nồng độ này không thể gây cháy hỗn hợp với bất kì nồng độ nào của chất cháy trong hỗn hợp
Tốc độ cháy hoàn toàn Burning out speed	Khối lượng hoặc thể tích chất cháy bị thiêu huỷ trên một đơn vị bề mặt trong một đơn vị thời gian
Tốc độ lan truyền của đám cháy Fire spreading speed	Khoảng cách lan truyền của ngọn lửa theo phương ngang hoặc phương đứng trong một đơn vị thời gian
Nồng độ dập tắt nhỏ nhất dập cháy theo thể tích Minimum concentration of fire extinguishing substance in volume	Nồng độ dập tắt nhỏ nhất của chất cháy cháy trong không khí đủ để dập tắt ngọn lửa khuếch tán của chất cháy khi dập tắt theo thể tích
Nồng độ nhỏ nhất của chất trơ Minimum concentration of inert substance	Nồng độ nhỏ nhất của chất trơ trong hỗn hợp chất trơ và chất cháy đủ để hỗn hợp không thể cháy
Cơ chế bốc cháy
Sự bốc cháy Inflammation	Sự phát sinh cháy do tác động của nguồn cháy
Tính bốc cháy Inlammability	Khả năng bốc cháy của vật cháy trong những điều kiện tồn tại cụ thể của chúng
Chất dễ bốc cháy Substance with high inflammation	Chất có thể bốc cháy do tác động tức thời của nguồn gây cháy có năng lượng thấp
Chất khó bốc cháy Substance with low inflammation	Chất chỉ bốc cháy do tác động của nguồn gây cháy có năng lượng cao hoặc do tác động lâu của nguồn gây cháy
Sự gây cháy Firing	Tác động của nguồn gây cháy bên ngoài lên chất cháy đến sự bốc cháy
Nguồn gây cháy Firing souce	Nguồn năng lượng dẫn đến sự cháy của vật chất
Vùng bốc cháy Inflammation zone	Vùng nồng độ cháy trong đó hỗn hợp của nó với chất ôxy hoá có thể bốc cháy khi có tác động của nguồn gây cháy và tiếp tục tự cháy lan trong hỗn hợp
Sự tự nung nóng Self – baking	Sự tăng nhiệt độ của vật chất do các quá trình hoá, lí, sinh học toả nhiệt ở bên trong với những điều kiện tồn tại thích hợp cho sự tích nhiệt của vật chất
Tự cháy Self – burning	Sự phát sinh cháy không do tác động của năng lượng bên ngoài mà do sự gia tăng nhiệt của các phản ứng bên trong vật chất
Chất tự cháy Self – burning substance	Chất tự phát sinh cháy trong những điều kiện xác định không có tác động của năng lượng bên ngoài
Sự nhiệt phân Pyrolysis	Phản ứng hoá học không thuận nghịch do kết quả tăng nhiệt độ
Quá trình cháy
Sự cháy Burning	Phản ứng ôxi hoá, toả nhiệt và phát sáng
Tính cháy Combustibility	Khả năng cháy của vật chất trong những điều kiện tồn tại của chúng
Chất dễ cháy Combustible substance	Chất có thể bốc cháy, cháy âm ỉ hoặc cacbon hoá khi có tác động của nguồn gây cháy và có khả năng tiếp tục cháy kể cả khi không còn nguồn gây cháy
Chất khó cháy Uninflammable substance	Chất có thể bốc cháy, cháy âm ỉ hoặc cacbon hoá khi có tác động của nguồn gây cháy và không có khả năng tiếp tục cháy kể cả khi không còn nguồn gây cháy
Chất không cháy Incombustible substance	Chất không bốc cháy, không cháy âm ỉ và không cacbon hoá khi có tác động của nguồn gây cháy
Lửa – Fire	Hình dạng bên ngoài biểu hiện sự cháy kèm theo phát sáng
Ngọn lửa – Fire	Hình dạng bên ngoài biểu hiện sự cháy ở thể khí hoặc mây bụi
Tia lửa – Spark	Phân tử nóng sáng của vật chất bị bắn ra hoặc phóng điện trong khí
Sự nung sáng Incandescence	Trạng thái nung nóng của chất rắn, đặc trưng bởi sự toả nhiệt và phát sáng
Sự cháy âm ỉ Smolder	Cháy không thành ngọn lửa của chất rắn hữu cơ, thường xảy ra khi không đủ ôxi và tạo khói
Sự cacbon hoá Carbonization	Sự tạo thành cacbon và tro do kết quả nhiệt phân hoặc cháy không hoàn toàn các chất hữu cơ
Sản phẩm cháy Combustion prodúct	Vật chất được tạo ra do cháy
Sự cháy hoàn toàn Burning out	Sự cháy mà sản phẩm cháy là chất không cháy
Khói – Smoke	Thể nhìn thấy được trong không khí gồm các phần tử rắn, lỏng và khí tạo ra khi cháy
Đám cháy
Sự đốt cháy Combustion	Sự gây cháy có chủ định và kiểm soát được
Đám cháy – Fire	Sự cháy không kiểm soát được có thể gây thiệt hại về người, tài sản
Sự lan truyền đám cháy – Fire spreading	Sự lan truyền của lửa ở trong các phòng, trong các công trình ở khu vực ngoài trời hoặc từ nơi này sang nơi khác
Sự phát triển đám cháy – Fire growth	Sự gia tăng của vùng cháy và vùng tác động của những yếu tố nguy hiểm của đám cháy
Nguyên nhân gây ra đám cháy – Fire cause	Điều kiện và (hoặc) tình trạng trực tiếp gây ra đám cháy
Thiệt hại do đám cháy – Fire loss	Sự thiệt hại về người, tài sản do đám cháy gây ra
Chữa cháy
Chữa cháy Fire- fighting operations	Hoạt động của người và phương tiện chữa cháy, với việc áp dụng các phương pháp để ngăn chặn sự lan truyền và dập tắt đám cháy
Dập tắt hoàn toàn Fire liquidation	Hoạt động của người và phương tiện chữa cháy, với việc áp dụng các phương pháp nhằm dập tắt hoàn toàn đám cháy và loại trừ khả năng cháy trở lại
Hạn chế sự phát triển của đám cháy Fire localization	Các biện pháp và hoạt động của người nhằm ngăn chặn đám cháy lan truyền và tạo điều kiện để dập tát đám cháy có hiệu quả
Chất dập cháy Fire extingguishing agent	Chất có các tính chất lí, hóa tạo ra điều kiện để làm ngừng cháy và dập tắt cháy
Phương pháp chữa cháy – Method of fire fighting	Phương pháp sử dụng các chất dập cháy với các thiết bị cần thiết và những phương tiện khác để ngăn chặn sự lan truyền và dập tắt đám cháy
Cung cấp nước chữa cháy – Fire fighting water supply	Tổng hợp các biện pháp và phương tiện, dụng cụ để dự trữ và vận chuyển nước sử dụng để chữa cháy

Mong rằng sự tư vấn của bộ phận tư vấn an toàn sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của mình. Vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn pháp luật miễn phí 1900 0340 để nhận được ý kiến tư vấn chính xác nhất.

–

Nếu quý vị cần thêm thông tin thì vui lòng liên hệ Trung tâm ứng phó sự cố môi trường

Hotline: 1900 0340 | Tel: 0903 063 599 (Ms Vân)

Email: trungtam@ungphosuco.vn

Các khóa học cấp chứng chỉ và tập huấn an toàn lao động